XX аср бошларидаги Америка жамиятига назар ташлайлик. Ўшанда аёлларнинг кўча-кўйда сигарет чекиши нафрат билан қарши олинган, баъзи жойларда ҳаттоки бу ҳолат тақиқланган ҳам эди. Ушбу даврда америкалик аёллар орасида тамаки чекиш кўрсаткичи жуда паст бўлган – яъни тахминан 5%. Шундай вазиятда American Tobacco Company раҳбари Жорж Вашингтон Ҳилл аёллар орасида кашандаликни ёйиш орқали кўп даромад олиш мумкинлиги ҳақида ўйлаб қолади. Шу мақсадда у маккор Бернейс билан шартнома тузади. Бернейс Зигмунд Фрейд ва бошқа психологлар билан маслаҳатлашганидан сўнг, ўта ғалати, лекин самарали лойиҳа тайёрлайди. Бир гуруҳ феминист аёллар билан келишиб, уларни 1929 йилги анъанавий пасха юришида иштирок этишга чорлайди. Феминистлар юриш вақтида узун пайпоқларидан сигарета чиқариб, уни тутатишлари керак эди – М.Гултекин, психология фанлари доктори.

Диндорларимизнинг ҳам бугунги кунда бирламчи масалаларни аниқлашда зиддиятга йўл қўяётганлиги ҳақида

Бепарволик – касаллик. Касаллик бўлганда ҳам олди олинмаса, урчийдиган, тезда кўпчиликни гирдобига тортадиган ўлатдир. Мен уни ОИТС вирусига ўхшатгим келаверади. Чунки бепарволик ҳам ана шу аср вабоси каби ўзича бирор зарар келтира олмайди, балки ҳамият, ҳамжиҳатлик каби фазилатлар емирилишига, турли моддий-маънавий жиноятлар тарқалиб, кенг тус олишига сабаб бўлади.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қиладилар: "Аллоҳ таолонинг ҳудудига (буйруқ ва қайтариқларига) риоя этадиган ва ўзгаларни ҳам шунга ундайдиган яхши одамлар билан ёмон-мункар ишлардан қайтариқларга бепарво кимсаларнинг ҳоли битта кемага чиққан бир тўп кишига ўхшайди. Қуръа ташлаш асосида улардан баъзилари кема юқорисига, баъзилари эса пастки қисмига жойлашишади. Пастдагилар сувга эҳтиёж сезишса, юқоридагиларнинг олдидан ўтишади. Шунда улар: "(Кеманинг) ўзимизга тегишли қисмидан (пастдан) бир тешик очсак-чи, шунда юқоридагиларни безовта қилавермасдик", дейишади. Устки қаватдагилар уларни бу истакдан қайтаришмаса, пастдагилар ҳам, ўзлари ҳам ҳалок бўлишади. Моне бўлишса, ҳаммалари омон қолишади" (Бухорий ривояти).

Аллоҳ таоло яратган инсон фитрати эркаклар билан аёлларнинг бирлашишини тақозо этади. Шу тариқа инсон уруғи давом этади ва ер юзида ҳаёт бардавом бўлади. Аллоҳ таоло шу йўл билан дунё неъматини сақланиб қолишини ва табиатдаги табиий кучларни Ўзи истаган вақтга қадар инсониятга бўйсундириб беришни хоҳлади. Агар Аллоҳ таоло инсониятни мана шундай фитратда яратмаганида эди, ер юзи қисқа вақт ичида завол топган бўларди – Муҳиддин Абдулҳамиднинг “Шахсий ҳоллар” китобидан.

Исломда руҳий, психологик жиҳатга бўлган эътибор моддий жиҳатга берилган эътибордан кам эмас. Худди шунингдек, бир шахсдан талаб қилинадиган одоб-ахлоққа жамоат ҳам риоя қилиши исталади.

Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қадр кечасини Рамазоннинг охирги ўн кунлигини тоқ кечаларидан изланглар”, деганлар (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари). Қадр кечаси ҳақидаги далилларни ўрганиб чиққан уламоларимиз Рамазоннинг йигирма еттинчи кечаси (йигирма олтинчидан йигирма еттинчига ўтар кечаси)ни Қадр кечаси эканига баъзи ишоралар борлигини баён қилганлар. Шунингдек, Қадр сурасининг тафсирида ҳам қадрнинг йигирма еттинчи кечада эканига енгил ишоралар борлиги айтилган..

Талаба Робияхон Музаффархонова 12 соат ичида Қуръони Каримнинг 30 порасини ёддан ўқиб, хатм қилишга муваффақ бўлди. 2014 йилдан буён муассасада давом этиб келаётган Қуръонни бир кунда ёддан тиловат қилиш анъанаси бу йил ҳам яхши натижалар қайд этмоқда.

Агар Фиръавн ва унга ўхшаганлар бўлмаганида, имтиҳон қонунини тушунмас эдик! Бу қонун кучлиларнинг ҳокимият, шуҳрат ва салтанат билан имтиҳон қилиш қонунидир. Ожизларнинг эса сабр-тоқат ва курашиш орқали синовдан ўтиш қонунидир! Фиръавн бўлмаганида, Аллоҳ бандаларига Ўзига ибодат қилиш ёки Унга итоат қилмаслик ихтиёрини берганини ҳеч қачон тушунмас эдик!

Беш юз йил аввал инглиз ёзувчиси ва файласуфи Томас Мор келажакдаги энг адолатли ва идеал жамият ҳақидаги “Утопия” асарини ёзган эди. Бироқ шунга ўхшаш асарлар орасида Абу Наср Форобийнинг “Фозил одамлар шаҳри” китоби маъноларга бойлиги билан ажралиб туради.