“Ҳиммат” сўзи бирор ишни қасд қилиш – хоҳишнинг аввалини билдиради. У мақсад сари етакловчи туйғудир. Бу туйғу эгалари мақсадларига эришиш йўлида ҳар қандай машаққатга сабр қиладилар. Ҳимматнинг энг олийси эса, шубҳасиз, Аллоҳнинг ҳукмларида оғмай ҳаракат қилиш, бу йўлда собит бўлишдир. Бу инсондан қанчалик сабр-бардош ва иродани талаб қилса-да, якунда ўзининг ширин меваларини беради. Ушбу натижалар – ҳимматни баланд қилиш сабаблари ҳақида суҳбатлашамиз.

Ислом дини истибро қилишни буюради. Истибро - пешоб чиқаргандан сўнг қолиб кетган сийдик томчиларидан тўлиқ халос бўлиш деганидир. Нима учун буюрилишини биламиз. Пок бўлиш учун. Тиббий жиҳатдан бунинг фойдалари ҳам кейинчалик очилди.

Ғарб шундай паллага келдики, энди ортга йўл йўқ. У боши берк кўчанинг охирига яқинлашиб қолди. Жуда кўп олимлар томонидан юз йиллардан бери бот-бот гапирилиб келинаётган воқеликлар бугунимизда нафақат ғарбда, балки унга интилаётган барча ўлкаларда ўзининг реал оқибатлари билан кўз олдимизда намоён бўлиб турибди. Ахлоқий чиркинлик ва жамиятнинг барча ишларида, одамларнинг исталган фаолиятида бепардалик каби фожиали иллатни энди сунъий пардалар ила кўздан яшириб бўлмай қолди.

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: "Ундаги рўза тутилган ҳар бир кун бир йилнинг рўзасига, ундаги ҳар бир кеча қадр кечасига тенг бўлади".(Имом Термизий Aбу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган. 758-ҳадис)

Материализм ва табиий эҳтиёжларни дарҳол қониқтириш урф бўлган замонавий жамиятда ахлоқий тамойиллар ва илоҳий таълимотлардан келиб чиққан ҳолда, ҳаётий қарорларимизни чуқур ахлоқ ва фазилат руҳида мустаҳкамлашимиз тобора муҳим аҳамият касб этмоқда. Бугунги кунда бизнинг олдимизда турган энг асосий масалалар ҳам ваҳийга эргашишнинг муҳимлиги, фиқҳий қоидалар шунчаки эскирган урф-анъаналар эмаслиги, биз мусулмон ўлароқ ҳаётнинг мақсади ва табиати ҳақидаги саволлардан келиб чиқувчи бугунги замонавий даврнинг қатъий белгиланган стандарт ва низомларига, уларни тўғри дея амал қилмаслигимиз, биринчи навбатда яхши ва ёмон меъёрлари чиғириғидан ўтказишимиз зарурлигидир. Толедо университети (АҚШ) фалсафа бўлимида исломшунослик кафедраси мудири, Yaqeen исломшунослик институти бош муҳаррири ва Ummatics институтининг асосчиси Овамир Анжум мақоласи.

Мулоҳаза юритганимизда биз кашф қиладиган ва кашф қилишимиз керак бўлган биринчи нарса шуки, бизга ҳаёт ато этган Зотгина унга қиймат ҳам бера олади. Агар биз бундай манба йўқ ва ҳаёт шунчаки, кўр-кўрона тасодиф деган бемаънилик билан ўзимизни алдасак, унда ҳеч қандай қиймат бўлиши мумкин эмас: яхшилик ёки ёмонлик, тўғрилик ва нотўғрилик учун асос ҳам бўлмайди. Бошқача қилиб айтадиган бўлсак, агар Худо йўқ бўлса, ахлоқ ҳам бўлиши мумкин эмас, чунки ахлоқ асосан Худони излаш машқидир. Толедо университети (АҚШ) фалсафа бўлимида исломшунослик кафедраси мудири, Yaqeen исломшунослик институти бош муҳаррири ва Ummatics институтининг асосчиси Овамир Анжум мақоласи.

“Худонинг ўлими” деб аталмиш воқеот ҳам дунёни ларзага солди, шунингдек, ҳаётимиз устидан ҳокимиятга эга бўлишга интилаётган ва яна... бир-бирлари билан абадий курашни давом эттирадиган худолар ва жинларнинг дунё тартибига қайтишига сабаб бўлди. Замонавий дунёвийлик атеистик ёки агностик бўлиши билан бир қаторда, чиндан ҳам жуда кўп маъноларда кўп худоликнинг бир туридир. Замонавий секуляризм қадриятлар политеизми (кўпхудолиги) сифатида – Толедо университети (АҚШ) фалсафа бўлимида исломшунослик кафедраси мудири, Yaqeen исломшунослик институти бош муҳаррири ва Ummatics институтининг асосчиси Овамир Анжум мақоласида.

Кўпчилик биринчи ахлоқ файласуфи деб ҳисоблаган Суқрот (Сократ) таҳқиқ этилмаган, устида фикр юритилмаган ҳаёт яшашга арзимайди, деган. Яхши ҳаёт бу ахлоқий эзгуликни билиш, севиш ва излаш билан яшаладиган умр. Фалсафий нуқтаи назардан умуминсоний ахлоқ (яъни барча инсонлар қандайдир ҳуқуқларга эга деган ғоя) ва яккахудолик (барча одамларнинг ягона олий Худога эга экани тўғрисидаги эътиқод) бир-бири билан ўзаро боғлиқ ва уйғун. “Устида фикр юритилмаган ҳаёт яшашга арзимайди” деган гапни кўриб чиқамиз. Бу шунчаки даъво: папоротниклар, сувараклар ёки капалаклар учун ҳаёт яшашга арзимайдими? Фалсафа ва унинг чегаралари – Толедо университети (АҚШ) фалсафа бўлимида исломшунослик кафедраси мудири, Yaqeen исломшунослик институти бош муҳаррири ва Ummatics институтининг асосчиси Овамир Анжум мақоласида.

Биринчи босқичнинг номи “ўлим куни” дейилади. Ҳеч ким бу кун ҳақида ҳеч нарсани билмайди, ҳатто ўша кун келганини, шу куни вафот этишини ҳам англамайди. Инсон ушбу вақт келганини билмасада, лекин танасида бир қанча ўзгаришлар бўлаётганини сезади. Масалан, ўша кунда мўмин кишининг кўнгли ёришади, қалбан ҳузур ва ҳаловатни туяди. Аксинча, фожир кимсанинг кўнгли сиқилиб, қалби эзилади.

Мусулмонлар “тарбия” деб атайдиган ахлоқий педагогика саволларига жавоблар анча мослашувчан ва хилма-хилдир. Исталган фазилатга эга бўлиш ёки ўргатишнинг тўғри йўли қандай: меҳрми ё қўрқув? Меҳрли ота-онанинг илиқ тарбиясими ёки қаттиққўл тарбиячининг темир тартиб-интизоми? Донишмандларнинг фалсафий мулоҳазаларими ёки энг муваффақиятли ва қудратли шахсларнинг маслаҳатлари? Жангларнинг шиддатими ёки кутубхонанинг сакинати? Толедо университети (АҚШ) фалсафа бўлимида исломшунослик кафедраси мудири, Yaqeen исломшунослик институти бош муҳаррири ва Ummatics институтининг асосчиси Овамир Анжум мақоласида.