Гап шундаки, Марказий Осиё давлатлари аллақачон исроил билан яқин дипломатик алоқалар ўрнатган. Янги келишув эса рамзий ва ҳарбий характерга эга бўлиши мумкин.

Прогнозларга кўра, 2050 йилга бориб Марказий Осиёда сув ресурслари танқислиги 20–30% гача етиши мумкин. Бу эса қишлоқ хўжалиги, энергетика ва минтақадаги миллионлаб одамларнинг барқарор ҳаёт кечириши учун жиддий таҳдидга айланади.

Литвада рус тилида гапирадиган одамлар сони ортиб бормоқда. Бунга сабаб — Украинадан келган қочқинлар ҳамда Тожикистон ва Ўзбекистон каби Марказий Осиё давлатларидан келаётган меҳнат муҳожирлари экани айтилмоқда. Литванинг Миллий озчиликлар масалалари бўйича департаменти директори жамиятни "руслаштиришдан халос этиш" қийин кечаётганини тан олди, чунки янги келган аҳолининг аксарияти айнан рус тилида мулоқот қиляпти.

Кеча, 17 июнь куни Остона шаҳрида "Марказий Осиё – Хитой" иккинчи саммити бўлиб ўтди. Марказий Осиё давлатлари раҳбарлари ҳамда Хитой раиси Си Цзинпин иштирок этган тадбирда Остона декларацияси ва Абадий яхши қўшничилик, дўстлик ва ҳамкорлик тўғрисидаги шартнома имзоланди.

Ҳар йили Москванинг Қизил майдони Россиянинг энг машҳур анъаналаридан бири – Совет Иттифоқининг Иккинчи жаҳон урушида фашистлар Германияси устидан қозонган ғалабасини нишонлайдиган Ғалаба куни саҳнасига айланади. Бироқ, тош кўчалардан танклар ўтаётган ва Кремл деворлари остида ҳарбий оркестр садолари янграётган бир пайтда, айтиш мумкинки, бу тадбир тарихий хотиралардан кўра кўпроқ геосиёсий маъно касб этмоқда. Давом этиб турган можаролар ва ўзгараётган иттифоқлар фонида бу йилги тадбирда Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг иштироки минтақанинг Россия Федерацияси билан нозик муносабатларини акс эттиради. Аммо савол туғилади: шон-шуҳрат ва дабдаба ортида Владимир Путин нишонлаш учун етарли сабаб топа оладими?

Украина билан стратегик ресурсларни биргаликда қазиб олиш бўйича келишувга эришгандан сўнг, АҚШ Марказий Осиёни нодир қазилмаларни олиш учун навбатдаги муҳим ҳудуд сифатида кўрмоқда. Мазкур минтақа катта захираларга эга бўлган ҳолда, Хитой ва Россиянинг кучли таъсирига қарамай, АҚШнинг эътибор марказидадир.

2025 йил 1 январь ҳолатига кўра, Россия колонияларида 30 мингдан ортиқ хорижлик маҳбус бор, улардан 69,5 фоизи Марказий Осиё давлатлари фуқароларидир.

Охирги уч йил ичида Литвага келаётган марказий осиёлик муҳожирлар сони 14 баробар ошди. Литва Давлат хавфсизлик департаменти раҳбари Дарюс Яунишкис ҳозирча жиддий хавотирлар учун асослар йўқлиги, бироқ Ғарбга қарши кайфият кучаётганини таъкидлади.

Остона шаҳрида "Марказий Осиё - Германия" саммити бўлиб ўтмоқда. Ўзбекистон президенти Шавкат Мирзиёев унда иштирок этиш учун Қозоғистонга жўнаб кетди.

Қирғизистон Қозоғистон ортидан Толибонни террорчи ташкилотлар рўйхатидан чиқарди. Минтақадаги кўплаб давлатлар Кобул билан кенг кўламли ҳамкорлик алоқаларини йўлга қўйди, қўшма лойиҳаларни амалга оширишга киришди. Бу давлатларнинг Толибон билан муносабатларни яхшилашга интилишининг сабаби нимада?