“Himmat” soʻzi biror ishni qasd qilish – xohishning avvalini bildiradi. U maqsad sari etaklovchi tuygʻudir. Bu tuygʻu egalari maqsadlariga erishish yoʻlida har qanday mashaqqatga sabr qiladilar. Himmatning eng oliysi esa, shubhasiz, Allohning hukmlarida ogʻmay harakat qilish, bu yoʻlda sobit boʻlishdir. Bu insondan qanchalik sabr-bardosh va irodani talab qilsa-da, yakunda oʻzining shirin mevalarini beradi. Ushbu natijalar – himmatni baland qilish sabablari haqida suhbatlashamiz.

Islom dini istibro qilishni buyuradi. Istibro - peshob chiqargandan soʻng qolib ketgan siydik tomchilaridan toʻliq xalos boʻlish deganidir. Nima uchun buyurilishini bilamiz. Pok boʻlish uchun. Tibbiy jihatdan buning foydalari ham keyinchalik ochildi.

Gʻarb shunday pallaga keldiki, endi ortga yoʻl yoʻq. U boshi berk koʻchaning oxiriga yaqinlashib qoldi. Juda koʻp olimlar tomonidan yuz yillardan beri bot-bot gapirilib kelinayotgan voqeliklar bugunimizda nafaqat gʻarbda, balki unga intilayotgan barcha oʻlkalarda oʻzining real oqibatlari bilan koʻz oldimizda namoyon boʻlib turibdi. Axloqiy chirkinlik va jamiyatning barcha ishlarida, odamlarning istalgan faoliyatida bepardalik kabi fojiali illatni endi sunʻʻiy pardalar ila koʻzdan yashirib boʻlmay qoldi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: "Undagi roʻza tutilgan har bir kun bir yilning roʻzasiga, undagi har bir kecha qadr kechasiga teng boʻladi".(Imom Termiziy Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilgan. 758-hadis)

Materializm va tabiiy ehtiyojlarni darhol qoniqtirish urf boʻlgan zamonaviy jamiyatda axloqiy tamoyillar va ilohiy taʻʻlimotlardan kelib chiqqan holda, hayotiy qarorlarimizni chuqur axloq va fazilat ruhida mustahkamlashimiz tobora muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bugungi kunda bizning oldimizda turgan eng asosiy masalalar ham vahiyga ergashishning muhimligi, fiqhiy qoidalar shunchaki eskirgan urf-anʻʻanalar emasligi, biz musulmon oʻlaroq hayotning maqsadi va tabiati haqidagi savollardan kelib chiquvchi bugungi zamonaviy davrning qatʻʻiy belgilangan standart va nizomlariga, ularni toʻgʻri deya amal qilmasligimiz, birinchi navbatda yaxshi va yomon meʻʻyorlari chigʻirigʻidan oʻtkazishimiz zarurligidir. Toledo universiteti (AQSh) falsafa boʻlimida islomshunoslik kafedrasi mudiri, Yaqeen islomshunoslik instituti bosh muharriri va Ummatics institutining asoschisi Ovamir Anjum maqolasi.

Mulohaza yuritganimizda biz kashf qiladigan va kashf qilishimiz kerak boʻlgan birinchi narsa shuki, bizga hayot ato etgan Zotgina unga qiymat ham bera oladi. Agar biz bunday manba yoʻq va hayot shunchaki, koʻr-koʻrona tasodif degan bemaʻʻnilik bilan oʻzimizni aldasak, unda hech qanday qiymat boʻlishi mumkin emas: yaxshilik yoki yomonlik, toʻgʻrilik va notoʻgʻrilik uchun asos ham boʻlmaydi. Boshqacha qilib aytadigan boʻlsak, agar Xudo yoʻq boʻlsa, axloq ham boʻlishi mumkin emas, chunki axloq asosan Xudoni izlash mashqidir. Toledo universiteti (AQSh) falsafa boʻlimida islomshunoslik kafedrasi mudiri, Yaqeen islomshunoslik instituti bosh muharriri va Ummatics institutining asoschisi Ovamir Anjum maqolasi.

“Xudoning oʻlimi” deb atalmish voqeot ham dunyoni larzaga soldi, shuningdek, hayotimiz ustidan hokimiyatga ega boʻlishga intilayotgan va yana... bir-birlari bilan abadiy kurashni davom ettiradigan xudolar va jinlarning dunyo tartibiga qaytishiga sabab boʻldi. Zamonaviy dunyoviylik ateistik yoki agnostik boʻlishi bilan bir qatorda, chindan ham juda koʻp maʻʻnolarda koʻp xudolikning bir turidir. Zamonaviy sekulyarizm qadriyatlar politeizmi (koʻpxudoligi) sifatida – Toledo universiteti (AQSh) falsafa boʻlimida islomshunoslik kafedrasi mudiri, Yaqeen islomshunoslik instituti bosh muharriri va Ummatics institutining asoschisi Ovamir Anjum maqolasida.

Koʻpchilik birinchi axloq faylasufi deb hisoblagan Suqrot (Sokrat) tahqiq etilmagan, ustida fikr yuritilmagan hayot yashashga arzimaydi, degan. Yaxshi hayot bu axloqiy ezgulikni bilish, sevish va izlash bilan yashaladigan umr. Falsafiy nuqtai nazardan umuminsoniy axloq (yaʻʻni barcha insonlar qandaydir huquqlarga ega degan gʻoya) va yakkaxudolik (barcha odamlarning yagona oliy Xudoga ega ekani toʻgʻrisidagi eʻʻtiqod) bir-biri bilan oʻzaro bogʻliq va uygʻun. “Ustida fikr yuritilmagan hayot yashashga arzimaydi” degan gapni koʻrib chiqamiz. Bu shunchaki daʻʻvo: paporotniklar, suvaraklar yoki kapalaklar uchun hayot yashashga arzimaydimi? Falsafa va uning chegaralari – Toledo universiteti (AQSh) falsafa boʻlimida islomshunoslik kafedrasi mudiri, Yaqeen islomshunoslik instituti bosh muharriri va Ummatics institutining asoschisi Ovamir Anjum maqolasida.

Birinchi bosqichning nomi “oʻlim kuni” deyiladi. Hech kim bu kun haqida hech narsani bilmaydi, hatto oʻsha kun kelganini, shu kuni vafot etishini ham anglamaydi. Inson ushbu vaqt kelganini bilmasada, lekin tanasida bir qancha oʻzgarishlar boʻlayotganini sezadi. Masalan, oʻsha kunda moʻmin kishining koʻngli yorishadi, qalban huzur va halovatni tuyadi. Aksincha, fojir kimsaning koʻngli siqilib, qalbi eziladi.

Musulmonlar “tarbiya” deb ataydigan axloqiy pedagogika savollariga javoblar ancha moslashuvchan va xilma-xildir. Istalgan fazilatga ega boʻlish yoki oʻrgatishning toʻgʻri yoʻli qanday: mehrmi yo qoʻrquv? Mehrli ota-onaning iliq tarbiyasimi yoki qattiqqoʻl tarbiyachining temir tartib-intizomi? Donishmandlarning falsafiy mulohazalarimi yoki eng muvaffaqiyatli va qudratli shaxslarning maslahatlari? Janglarning shiddatimi yoki kutubxonaning sakinati? Toledo universiteti (AQSh) falsafa boʻlimida islomshunoslik kafedrasi mudiri, Yaqeen islomshunoslik instituti bosh muharriri va Ummatics institutining asoschisi Ovamir Anjum maqolasida.