Мулоҳаза: сионистлар фашистлардан ҳам ўзиб кетишдими?

Биринчиси, ўша пайтда оддий немисларда, ҳатто аскарларида ҳам маълумот жуда кам эди. Яҳудийларни мунтазам равишда қириш бошланганда ҳам (41 йилда, 40 йилда фақат - истеҳзони баҳоланг - ногиронлар ва оғир касалларга чалинганларни ўлдиришган) бу ҳақда аниқ билган одамлар гуруҳи жуда чекланган эди. Оддий немислар фақат давлат тарғиботидан хабардор бўлган, у ерда бу ҳақда ҳеч нарса айтилмаган (баъзилари ҳаётини хавф остига қўйиб, иттифоқчиларнинг радио эшиттиришларини тинглаган, лекин бу радиостанциялар ҳам Холокост ҳақида билишмаган ва бу ҳақда гапирмаган). Ҳатто баъзилар шубҳаланган бўлса ҳам, инкор этиш учун маълум бир имкониятлари бор эди. Исроилликлар эса ҳар қандай маълумотга, жумладан, иброний (Ҳааретз) ва инглиз тилларидаги (дунё бўйлаб ўнлаб нуфузли нашрлар ва ижтимоий тармоқлар, шунингдек, сунъий интеллект таржимонлари) маълумотларга эркин кириш имкониятига эга. Буларни кўрмаслик мумкин эмас.

Иккинчидан, немисларда Холокост каби ўтмиш тажрибаси бўлмаган. Немислар Холокост ҳақида мактабда ўрганишмаган, бу мавзуда багрут (исроил ўрта мактабларида имтиҳонни муваффақиятли топширгани ҳақида бериладиган ҳужжат) топширишмаган, ҳар йили унинг қурбонларини хотирлаш кунини нишонлашмаган, хотира учун бир дақиқа жим туришмаган, Стенфорд тажрибаси ва тарғибот қандай ишлашини билишмаган. Биз буларни билишимиз керак (Исроилда туғилмаганлар Холокостнинг исроилликлар дунёқарашидаги аҳамиятини тушунмаса керак деб ўйлайман).

Учинчидан, режимга қарши чиққан немислар ўзлари ва яқинларининг ҳаётини хавф остига қўйган. Ғазода содир бўлаётган воқеаларга қарши чиқаётган исроилликлар (буни "уруш" деб аташга тили бормайди) деярли ҳеч қандай хавфга дуч келмаяпти.