Қурбонлик тўғри бўлиши учун нималарга эътиборли бўлиш лозим?
Қурбонликнинг Аллоҳ таолонинг наздида мақбул бўлиши учун уни тўғри амалга ошириш лозим бўлади. Қурбонлик қилувчи мўмин ушбу амални йилда бир марта ва Роббининг розилиги учун амалга оширади. Шундай экан, ушбу ишни қабул қилувчи Зотга ярашадиган кўринишда амалга оширишда бизнинг самимийлигимиз ва ихлосимиз акс этади.
Аллоҳ таоло
Қуръони каримда инсониятнинг боши бўлмиш Одам алайҳиссаломнинг икки ўғиллари
томонидан қилинган қурбонликни зикр қилиб шундай дейди: “уларга Одамнинг икки
ўғли хабарини ҳақ ила тиловат қилиб бер. Ўшанда икковлари қурбонлик қилдилар,
бас, бирларидан қабул қилинди, бошқасидан қабул қилинмади. У: “Албатта, мен
сени ўлдиражакман”, деди. (Наригиси) айтдики: “Албатта, Аллоҳ
тақводорлардангина қабул қиладир”, (Моида сураси, 27 оят).
Албатта, Аллоҳ
тақводорлардангина қабул қилади. У зот бандаларига енгиллик исташи билан бирга
энг гўзал шакилда ибодат қилинишга ҳам лойиқдир. Бизга ўрнак шахсият бўлмиш Абу
Дардо розияллоҳу анҳу ўзларининг бандаликларини қуйидаги сўзлар билан изҳор
қиладилар: “Аллоҳнинг намозларимдан биргинасини мендан қабул қилганлигини
билишим мен учун дунё ва ундаги нарсалардан кўра севимлироқдир”.
Қурбонлигимизни
тўғри амалга ошиши учун биздан нима талаб қилинади?
Қурбонликнинг тўғри амалга ошиши учун биздан қуйидагилар талаб қилинади:
Биринчиси: қурбонлик қилинадиган ҳайвоннинг гўшига ва саломатлигига зарар берадиган айб-нуқсондан холи бўлиши.
Мана шундай
нуқсонга сабаб бўлишида иттифоқ қилинган тўрт хил айб бор. Улар: ҳайвоннинг бир
кўзи кўрлиги ошкора бўлиши; ошкора касал бўлиши; чўлоқ бўлиши; ўта озғин
бўлиши. Ушбу айблар Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу ривоят қилган ҳадисга биноан
қурбонликка моне саналади.
Иккинчиси: қурбонликни махсус вақтда амалга ошириш. Ҳанафий мазҳабига кўра ушбу махсус вақт – қурбон ҳайитининг уч куни. Яъни, уч ҳайит кунининг кундузи ва биринчи-иккинчи ҳайит кунларининг туни. Учинчи ҳайит кунининг туни ҳайитдан ҳисобланмайди.
Шу билан бирга
эслатиш лозимки, тунда қурбонлик қилиш танзиҳан макруҳ ҳисобланади. Шу билан бирга қурбонликни сўйиш учун қассоб танлашда мусулмон бўлган қассобни ёллаш мустаҳаб иш саналади.
Ваҳба Зуҳайлийнинг "Ислом фиқҳи ва унинг далиллари" китоби асосида тайёрланди