3 fevralʻ - oʻzbekning "oʻgay" ajdodi Muhammad Shayboniyxon tavallud topgan kun. Garchi oʻzbeklar nomi bilan bevosita aloqasi boʻlsa ham, Muhammad Shayboniyxon shaxsiyati, uning hayoti va siyosiy-ijtimoiy faoliyati etarlicha oʻrganilmaydi, munosib baho berilmaydi. Hatto buyuk sarkardaning Samarqanddagi qabri eʻʻtibordan chetda qolgan va deyarli hech kim bu qabrlarda aslida kim yotganini bilmaydi. Azon Global oʻzbekning buyuk farzandlaridan biri boʻlmish Muhammad Shayboniyxon shaxsini oʻrgandi.
Har yili dunyoning turli qismlarida suv toshqinlari roʻy berib turadi. Bu mavzudagi xabarlarni oddiy qabul qilib oʻrganib qolganmiz, hatto eʻʻtibor ham bermaymiz. Aksariyat toshqinlar dunyoning olis qismlarida roʻy bergani uchun bizga mutlaqo aloqasi yoʻq, deb hisoblaymiz ham. Ammo doʻppini erga qoʻyib, bu haqda jiddiy oʻylash, bizni kutayotgan ehtimoliy ofatlarga tayyorgarlik koʻrish vaqti keldi. Chunki barchamiz bitta kemadamiz – BAA, Ummon, Tanzaniya yoki Xitoyda roʻy bergan suv toshqinlari bizning ham eshigimizni qoqib turibdi. Yaqinda Rossiya va Qozogʻistonda kuzatilgan toshqinlarning epkinini esa tanamiz bilan his qildik ham.
Falastinda biz guvoh boʻlayotgan falokatni bitta badbaxt rahbarga yuklab qoʻyish toʻgʻri emas! Xalqim boshiga tushgan bu musibatlarda faqat Isroil bosh vaziri aybdor emas. Bugun Isroil bombalari Gʻazoning har bir burchagini vayron qilayotganiga, vayronalar ostida bolalar halok boʻlayotganiga faqat uni ayblamagan boʻlardim. Men 2013 yilda, Gʻazoda xalqimning qirgʻin qilinayotganini xabarlarda eshitganimda ham faqat uni ayblamadim.
Ozarbayjon yillar davomida bosib olingan erlarini ozod qilar ekan, Janubiy Kavkazdagi status-kvo ham oʻzgardi. Urush va magʻlubiyat oqibatlari Armanistonning ichki va tashqi siyosatiga taʻʻsir qilishda davom etmoqda.
Arab mamlakatlarida demokratiya oʻzining ijobiy mevasini hanuz bermadi, aksincha bu mintaqada kelishmovchiliklar kuzatilmoqda. Bunga sabab sifatida baʻʻzi tadqiqotchilar: “Demokratiya arablarga toʻgʻri kelmaydi, chunki demokratiya oʻzi paydo boʻlgan gʻarb muhitiga xos, arablarga esa adolatli diktator kerak”, degan fikrni keltirmoqdalar. Sizningcha bu qanchalik toʻgʻri fikr?
Birdamlik nima? Bugungi oʻzbek xalqida birdamlik qay darajada? Millatning guruhlarga, firqalarga, "kult"larga, oqimlarga boʻlinib ketishining yomon tomoni yoʻqmi? Millat oʻzi istaganidek birlikka erishuvi uchun nimalar talab etiladi? Azon Global tahlilchisi Muhammad Dovud Asadulloh maqolasida ushbu savollarga javob oling.
Misrliklarning mustamlakachilik, zulm ekspluatatsiyani tanqid qilish imkoniyati mustaqillik qoʻlga kiritilganiga qadar koʻproq va kuchliroq edi. Mustamlakachilar oʻrnini milliy hokimiyat egallagach esa, fuqarolarning imkoniyatlari, huquqlari va harakatlari koʻlami ancha qisqardi. Erkinliklar, huquqlar va burchlar ruhiga yoʻgʻrilgan konstitutsiyalar bilan mavjud achchiq voqelik oʻrtasida boʻshliq hali ham bor va kengayib bormoqda. Hozir mavjud boʻlgani oldingisidan yomon, kelajakdagi esa ikkalasidan ham yomonroq. Misrning yaqin oʻtmishi, mustaqillikni qoʻlga kiritishi va undan keyingi davri – Azon Global nigohida.
Jurnalist Mehmet Kanji 2023 yilda Bir qutbli dunyo tartibi tushunchasi turli ziddiyatli hududlarda qanday muvaffaqiyatsizliklarga uchragani va 2024 yilgi prognozlari haqida yozdi. 2023 yil sovuq urushdan keyin joriy etilishi moʻljallangan "Bir qutbli dunyo tartibi" inqirozga yuz tutgani bilan esda qoladi.
2023 yil 6 fevralʻ kuni Turkiyaning Qahramanmarash viloyatida “asr falokat” deb nomlangan kuchli zilzila sodir boʻlgan edi. Tabiat hodisasi 53 ming kishini hayotdan olib ketdi, 14 million fuqaro bevosita jabrlandi. Hodisa tafsilotlari va oqibatlari.
AQSh, Buyuk Britaniya va Evropa Ittifoqi mamlakatlaridagi 800 dan ortiq iqtidordagi hukumat amaldorlari oʻz hukumatlarining Isroil va Gʻazo oʻrtasidagi urushdagi siyosatiga qarshi jamoaviy bayonotni imzoladi. “Hukumatlarimiz yuritayotgan siyosat xalqaro huquqning jiddiy buzilishi, urush jinoyatlari va hatto etnik tozalash yoki genotsidga olib kelish xavfiga ega”, deyiladi bayonotda.