Dunyo musulmonlari Ramazonni qanday nishonlashadi: qiziqarli urf-odatlar
Ramazon oyi dunyo boʻylab turli xalqlar tomonidan oʻziga xos urf-odatlar va marosimlar bilan nishonlanadi. Quyida ayrim mamlakatlardagi qiziqarli anъanalar bilan tanishasiz:
Indoneziya: Padusan marosimi
Indoneziyada musulmonlar Ramazondan oldin "Padusan" deb ataluvchi marosimni oʻtkazadilar. Bu marosimda odamlar oʻzlarini maъnaviy va jismoniy poklash maqsadida daryolar, koʻllar yoki dengizlarda choʻmiladilar. "Padusan" soʻzi yavan tilida "choʻmilish" maъnosini anglatadi va bu anъana asrlar davomida amalga oshirib kelinadi.
Livan: Toʻp otish anъanasi
Livanda iftor vaqti kirib kelganini bildirish uchun toʻp otish anъanasi mavjud. Bu urf-odat 200 yildan ortiq vaqt davomida amalga oshirib kelinadi va Ramazon oyining ajralmas qismi hisoblanadi.
BAA: Haq al-Layla
BAAda Ramazondan oldingi oy boʻlgan Shaъbonning 15-kuni "Haq al-Layla" anъanasi nishonlanadi. Bu kuni bolalar rangli kiyimlarda mahallalarni aylanib, shirinliklar va yongʻoqlar yigʻadilar hamda anъanaviy qoʻshiqlar kuylaydilar.
Pokiston: Chand Raat
Pokistonda Ramazonning oxirgi kuni yangi oy koʻrinishi bilan "Chand Raat" bayrami boshlanadi. Ayollar toʻplanib, rangli bilaguzuklar sotib oladilar va qoʻllariga henna (qina) bilan naqshlar chizadilar. Bu kechada bozorlar ertalabgacha ochiq boʻlib, bayram shodiyonalari boshlanadi.
Marokash: Nafar
Marokashda "Nafar" deb ataluvchi shaxs Ramazon davomida koʻchalarni aylanib, anъanaviy liboslarda maxsus surnay yordamida sahar vaqti yaqinlashganini eъlon qiladi. U odatda mahalliy aholi tomonidan halolligi va hamdardligi uchun tanlanadi hamda odamlarni saharlikka uygʻotish vazifasini bajaradi.
Janubiy Afrika: Maan Kiker
Janubiy Afrikada Ramazonning oxiri yangi oyning birinchi hilolini koʻrish bilan belgilanadi. Keyptaunda musulmonlar yangi oyni kuzatish uchun yigʻiladilar. Faqat Janubiy Afrika Islomiy Sud Kengashi tomonidan tayinlangan "Maan Kiker"lar rasmiy bayonot berish huquqiga ega boʻlib, ular Ramazon Hayitining kelganini jamoatga maъlum qiladilar.
Afgʻoniston: Ramazonning birinchi kuni
Afgʻonistonda Ramazonning birinchi kuni rasmiy bayram sifatida eъlon qilinadi. Masjidlarda ibodat va vaъzlar oʻtkaziladi, Qurъon tilovatlariga alohida eъtibor beriladi. Kambagʻallarga oziq-ovqat tarqatish va yordam berish odat tusiga kirgan boʻlib, koʻplab masjidlarda iftorliklar tashkil etiladi.
Turkiya: Ramazan pidesi, Gullech va nogʻorachilar
Turkiyada Ramazon oyida "Ramazan pidesi" deb ataluvchi non va "Gullech" nomli shirinlik keng isteъmol qilinadi. Pide oʻzbeklarning shapati noniga oʻxshab ketadi, Gullech esa sut va shakardan tayyorlanib, pista va mevalar bilan bezatiladi. Shuningdek, Turkiyada sahar paytida nogʻorachilar mahallalarni aylanib, nogʻora chalib odamlarni saharlikka uygʻotadi. Bu anъana asrlar davomida saqlanib kelmoqda va koʻp joylarda hali ham davom etmoqda.
Bu urf-odatlar Ramazon oyining turli mamlakatlarda qanday nishonlanishini koʻrsatadi va islom dunyosining madaniy boyligini namoyon etadi.