Қирғизистон президенти АҚШ давлат котибига: “Ички ишларимизга аралашманг”

Қирғизистон президенти Садир Жапаров “Чет эл агентлари тўғрисида”ги қонун муҳокамаси муносабати билан хавотир билдирган АҚШ давлат котиби Энтони Блинкенга мамлакат ички ишларига аралашмасликни сўради.

Қирғизистон президенти матбуот котиби Аскат Алагозов ўзининг Facebook саҳифасида Садир Жапаровнинг АҚШ давлат котиби Энтони Блинкеннинг мактубига жавобини эълон қилди, дея хабар бермоқда “Кактус.Медиа”.

Алагозов Блинкен аввалроқ Қирғизистон президентига мактуб йўллаб, Жогорку Кенеш парламентида кўриб чиқилаётган “Нотижорат ташкилотлари тўғрисида”ги қонунга ўзгартиришлар киритиш ҳақидаги қонун лойиҳасидан хавотир билдирганини эслатди. 9 февраль куни Қирғизистон ташқи ишлар вазири Жээнбек Кулубоев АҚШ элчиси Лесли Вигерига Садир Жапаровнинг Энтони Блинкенга йўллаган жавоб хатини топширди.

Жапаров ўз мактубида АҚШ давлат котиби хабари мазмунида “давлатимизнинг ички ишларига аралашиш аломатлари бор” деган фикрни билдирган. Бироқ Блинкеннинг: “Сизнинг фуқаролик жамиятингиз узоқ вақтдан бери минтақадаги энг кучли ва Қирғизистон демократиясининг муҳим қисми бўлиб келган”, деган фикрига қўшилишини билдирган.

"Ҳа, бу ҳақиқат. Мен нафақат сизнинг фикрингизга қўшиламан, балки адолат ва эркинликка интилиш халқимизнинг генетик коди эканлигини ҳам таъкидламоқчиман", ‑ деб ёзади Жапаров.

Мактубнинг асосий мавзуси – хорижий агентлар тўғрисидаги қонун лойиҳасига келсак, Жапаров ундан кўзланган мақсад “Қирғизистон Республикасида фаолият юритаётган нодавлат/нотижорат ташкилотлари фаолиятини аниқлик киритиш ва тартибга солиш” эканини таъкидлайди.

“Шу билан бирга, тан олиш керакки, айрим нодавлат/нотижорат ташкилотлари нафақат АҚШ ва Европа Иттифоқидан, балки хориждан ҳам маблағ олади”, — дейилади Қирғизистон президентининг мактубида. — Табиийки, Қирғизистон давлатларининг қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш билан бевосита боғлиқ муаммо бор — бунда чет давлатлар томонидан молиялаштириладиган ёки чет эл иштирокидаги оммавий ахборот воситалари ва нодавлат нотижорат ташкилотлари фаолияти устидан давлат назорати бўлиши мумкин ва бўлиши керак".

Жапаровнинг фикрларидан Қирғизистон давлати ўз мақомидан келиб чиқиб, бу нодавлат/нотижорат ташкилотларга пул қаердан келиши, ким томонидан, қандай ва қандай мақсадларда сарфланишини назорат қилмоқчи, деган хулосага бориш мумкин.

Унинг сўзларига кўра, Жогорку Кенеш депутатлари ташаббуси билан ишлаб чиқилган қонун лойиҳасининг концепцияси 1938 йилда АҚШда қабул қилинган амалдаги “Чет эл агентларини рўйхатга олиш тўғрисида”ги қонун (Foreign Agents Registration Act, FARA) концепциясига яқин.