Дональд Трамп Саудия Арабистонида: иқтисодий келишувлар ва геосиёсий музокаралар

АҚШ президенти Дональд Трамп 2025 йил 13 май куни Яқин Шарқ бўйлаб сафарини Саудия Арабистонидан бошлади. У ерда у валияҳд шаҳзода Муҳаммад бин Салмон томонидан тантанали кутиб олинди. Сафарнинг бош мақсади – икки томонлама иқтисодий алоқаларни мустаҳкамлаш ва стратегик ҳамкорликни кенгайтиришдан иборат.

Трампнинг сафарида АҚШнинг юқори лавозимли амалдорлари ҳамда йирик бизнес етакчилари – Илон Маск, BlackRock бош директори Лерри Финк ва OpenAI раҳбари Сем Алтман ҳамроҳлик қилмоқда.

Саудия Арабистони ва АҚШ ўртасида 100 миллиард долларлик қурол-яроғ шартномаси имзоланиши кутилаяпти. Шунингдек, энергетика, сунъий интеллект, ишлаб чиқариш ва мудофаа соҳаларида ҳамкорлик муҳокама қилинмоқда.

Трампнинг самолётини Саудия F-15 жанговар самолётлари кузатиб келди. Унинг Риёдга етиб келиши лаванда ранги гилам ва салютлар билан нишонланди. Қабул маросимида АҚШ вице-президенти Ж.Д. Вэнс, давлат котиби Марко Рубио ва мудофаа котиби Пит Ҳегсетх ҳам қатнашди.

Сафар давомида Эроннинг ядровий дастури, Ғазодаги уруш, Туркияда ўтказилиши кутилган тинчлик музокаралари ва нефть нархлари ҳам муҳокама қилинмоқда. Трамп Туркияда Владимир Путин ва Владимир Зеленский ўртасида бўлиши мумкин бўлган музокараларда қатнашиш ниятини билдирган (thesun.co.uk).

Эслатиб ўтамиз, аввалроқ Қатар томонидан Трампга 400 миллион долларлик Boeing 747-8 самолёти совға қилиниши ҳақида маълум қилинганди. Ушбу самолёт вақтинчалик янги Air Force One сифатида фойдаланилиши, кейинчалик эса Трамп президентлик кутубхонасига топширилиши мумкин. Бу совға АҚШда сиёсий тортишувларга сабаб бўлмоқда (theguardian.com).

Трампнинг Яқин Шарқ сафари АҚШнинг минтақадаги таъсирини мустаҳкамлаш, Саудия билан алоқаларни ривожлантириш ва глобал масалалар бўйича янги келишувларга эришишни кўзлаган. Сафарнинг илк босқичидаёқ у кенг кўламли сиёсий ва иқтисодий ташаббуслар билан чиқмоқда.