Turkiyada 2023 yilgi zilzilaga ikki yil toʻldi
Turkiyada 2023 yilgi zilzilaga ikki yil toʻldi: tiklanish va oʻzgarishlar
2023 yil 6 fevralь kuni Turkiyaning Kahramanmarash viloyati markazida 7,7 va 7,6 magnitudali kuchli zilzilalar sodir boʻlib, mamlakat tarixidagi eng yirik tabiiy ofatlardan biriga aylangan edi. Zilzila oqibatida 53 537 kishi halok boʻldi, 107 213 kishi jarohatlandi.
Ikki yil oʻtganiga qaramay, zilzila oqibatlarini bartaraf etish va qayta tiklash ishlari hali ham davom etmoqda. Turkiya hukumati va xalqaro hamjamiyat tomonidan koʻrsatilgan yordam hududlarni qayta qurish jarayonini tezlashtirdi.
Qidiruv-qutqaruv va yordam ishlari
Zilziladan jabr koʻrgan hududlarda 650 mingdan ortiq kishi, jumladan, 11 488 xalqaro mutaxassis, 35 250 qidiruv-qutqaruv va 142 ming qoʻriqlash xizmati xodimlari safarbar qilindi.
93 mamlakatdan qidiruv-qutqaruv guruhlari ishtirok etib, 39 mingta vayronada qidiruv ishlari olib borildi. Havo va dengiz transporti yordamida 32 770 tonna yordam yuborildi.
Boshpanalar va ijtimoiy yordam
Zilziladan jabr koʻrgan 11 viloyatda vaqtinchalik boshpanalar tashkil etilib, 1 million chodir joʻnatildi. 2,5 milliondan ortiq kishi uy-joy bilan taъminlandi.
Kredit va yotoqxonalar muassasalarida 1 mln 188 mingdan ortiq kishi joylashtirildi. Konteyner shaharchalarida aholi uchun taъlim, tibbiy yordam va boshqa ijtimoiy xizmatlar tashkil etildi.
Qayta qurish va zararni baholash
Atrof-muhit, urbanizatsiya va iqlim oʻzgarishi vazirligi 2,3 milliondan ortiq bino va 6,6 milliondan ortiq uchastkada zararni baholadi.
Mulk huquqini rasmiylashtirish jarayonida 845 371 ta ariza baholanib, tegishli qarorlar qabul qilindi. Turkiya hukumati zilziladan eng koʻp jabr koʻrgan hududlarda yangi uy-joy va infratuzilmalar qurishni davom ettirmoqda.
Oʻzbekistonning koʻrsatgan yordami
Zilziladan soʻng Oʻzbekiston Favqulodda vaziyatlar vazirligi qutqaruv otryadlari Turkiyaga yuborildi. Oʻzbekiston fuqarolari mablagʻlari hisobidan Hatay viloyatida modulli uylar qurildi. Shuningdek, zilziladan jabrlangan nuroniylar Oʻzbekistonga dam olish uchun taklif etildi.
Tiklanish va kelajak rejalar
Kahramanmarash gubernatori Mukerrem Unluer matbuot anjumanida ikki yil ichida shaharni ancha tiklashga erishilganini taъkidladi. Davlat shifoxonalari, maktablar va boshqa ijtimoiy inshootlar qurilishi davom etmoqda.
Turkiya hukumati 2025 yilga qadar zilziladan jabr koʻrgan barcha hududlarni toʻliq tiklashni rejalashtirmoqda.