Qozogʻiston qozoq tilidagi axborotlar ulushini oshirishni rejalashtirmoqda

Qozogʻistonda “Ommaviy axborot vositalari toʻgʻrisida”gi yangi qonun qozoq tilidagi axborotlar ulushini bosqichma-bosqich oshirishga qaratilgan. 2025 yildan boshlab qozoq tilidagi tele va radio dasturlar umumiy hajmining kamida 55 foizini, 2027 yildan esa 60 foizini tashkil qilishi kerak.

2025 yildan boshlab qozoq tilidagi tele va radio dasturlar umumiy hajmining kamida 55 foizini, 2027 yildan esa 60 foizini tashkil qilishi kerak. Haftalik translyatsiya hajmida xorijiy kanallarning retranslyatsiyasi 20 foizdan 10 foizga qisqartiriladi. Tegishli talab chorshanba kuni Qozogʻiston parlamenti tomonidan qabul qilingan “Ommaviy axborot vositalari toʻgʻrisida”gi qonun bilan kiritilgan.

Tashqi ishlar vazirligi “Qozogʻiston Respublikasining milliy xavfsizligiga tahdid yuzaga kelgan taqdirda” xorijiy jurnalistlarni akkreditatsiyadan oʻtkazishni rad etish huquqiga ega boʻladi.

Avvalroq, 2023 yil oktyabrʻ oyida Qozogʻiston prezidenti Qosim Joʻmard Toʻqaev taʻʻlim, media va texnologiya sohalarida davlat tilidagi eshittirish kontenti ulushini oshirishni buyurgan edi.

“Qozoq tilini yanada rivojlantirish hamisha davlat siyosatining ustuvor vazifalaridan biri boʻlib qoladi”, — dedi Qozogʻiston rahbari matbuot xizmati.

Toʻqaev bolalar uchun animatsion filʻmlar yaratish, filʻmlar va ilmiy adabiyotlar ishlab chiqarishni kengaytirish, shuningdek, ijtimoiy tarmoqlarda taʻʻlim kanallarini ochish muhimligini taʻʻkidladi.

Shu bilan birga, Qozogʻiston prezidenti har safar qozoq tilining rivojlanishi boshqa tillarni kamsitmasdan, «oqilona» va «ilgʻor» boʻlishi kerakligini taʻʻkidlaydi. Bir yil avval Toʻqaev qozoq tilini bilmaydigan odamlarga nisbatan zulmga yoʻl qoʻyilmasligini eʻʻlon qilgan edi.

“Davlat tilini oʻrganmagan va uni zarur darajada bilmaydigan fuqarolar hech qanday holatda tilidan kelib chiqib kamsitilmasligi kerak”, dedi u va davlat tilini oʻrganish “kundalik normaga aylanishi kerak”ligini aytdi.

Yaqinda prezident Toʻqaev rus tilini himoya qilib, fuqarolarni oʻzlarini “inklyuzivlik va tushunish ruhi” bilan singdirishga va rus tili atrofida “keraksiz talvasa” qoʻzgʻash vasvasasiga tushmaslikka chaqirgandi.