Japarov koʻpxotinlilik uchun jinoiy javobgarlikni bekor qilish toʻgʻrisidagi qonunni rad etdi

2025 yil iyunь oyida Jogorku Kenesh deputatlari "Qirgʻiziston Respublikasi Jinoyat kodeksiga oʻzgartishlar kiritish toʻgʻrisida"gi qonun loyihasini uch oʻqishda qabul qildi.

Hujjatda koʻpxotinlilik uchun jinoiy javobgarlik belgilangan 176-moddani Jinoyat kodeksidan chiqarish nazarda tutilgan edi. Unga koʻra, bu holat uchun 50 mingdan 100 ming somgacha jarima yoki uch yilgacha jamoat yoki tuzatish ishlari belgilangan. Oila kodeksi esa faqat bir rasman roʻyxatga olingan nikohga ruxsat beradi.

Qonun loyihasining qabul qilinishi erkakning ikki yoki undan ortiq ayol bilan birga yashashi uchun javobgarlikni toʻliq bekor qilishni anglatar edi.

2025 yil 11 avgust kuni Qirgʻiziston prezidenti Sadir Japarov qonunni imzolashdan bosh tortdi va oʻz eъtirozlari bilan uni parlamentga qaytardi.

Uning aytishicha, bu tashabbus mamlakatning xalqaro majburiyatlariga va gender tengligi tamoyillariga zid.

Japarovga koʻra, jinoiy jazoni saqlab qolish davlatning qonun ustuvorligiga sodiqligini namoyon etadi. Ayollar va bolalarni huquqiy hamda ijtimoiy tengsizlikdan himoya qiladi, oila institutini mustahkamlaydi.

Prezident oʻz eъtirozlarida inson huquqlari boʻyicha vakil, Bosh prokuratura, Din va millatlararo munosabatlar boʻyicha milliy agentlik, Fanlar akademiyasi, Adliya vazirligi va Konstitutsiyaviy sudning xulosalariga tayangan.

Maъlumot uchun, Qirgʻizistonda koʻpxotinlilik SSSR davridan beri taqiqlangan: oila qonunchiligi faqat bir rasmiy nikohga ruxsat beradi. QR Jinoyat kodeksining 176-moddasi ikki xotinlilik va koʻpxotinlilikni jinoiy jinoyat sifatida belgilaydi, va bu modda boʻyicha ish faqat birinchi xotinning arizasi asosida qoʻzgʻatiladi.

Qirgʻiziston koʻpxotinli nikohlar uchun qattiq jazo joriy etgan ilk MDH davlatlaridan biri boʻlgan.