Yaponiya aholisi 15 yil ketma-ket kamaymoqda: tugʻilish va oʻlim boʻyicha rekordlar qayd etildi

 

Oʻtgan yili Yaponiyada rekord darajadagi 730 ming chaqaloq tugʻilgan boʻlsa, oʻsha davrda oʻlimlar soni 1,58 millionni tashkil etib, rekord yangilandi. Mamlakatdagi xorijliklar soni ham birinchi marta 3 milliondan oshib, umumiy aholining qariyb 3 foizini tashkil qildi. Soʻrovlar yosh yaponiyaliklar turmush qurish yoki farzand koʻrishni tobora koʻproq istamayotganini koʻrsatmoqda.

Hukumatning chorshanba kuni eʻʻlon qilingan maʻʻlumotlariga koʻra, Yaponiyaning umumiy aholisi ketma-ket 15 yilda qisqarib, yarim milliondan ortiq kishiga kamaydi.

Oʻtgan yili Yaponiyada tugʻilish koʻrsatkichi 730 mingni tashkil etib, rekord darajada past boʻldi. Shu bilan birga, 2023 yilda mamlakatda 1,58 million oʻlim qayd etilib, bu borada ham rekord oʻrnatildi. Yaponiya aholisi 1 yanvarʻ holatiga koʻra 124,9 million kishini tashkil etdi.

Ichki ishlar vazirligi tomonidan eʻʻlon qilingan raqamlar, shuningdek, chet el fuqarolari soni 11 foizga koʻpayib, 3 million kishiga koʻpaygani birinchi marta mamlakat aholisining  3 foiziga etganini koʻrsatdi. Ular asosan 15 yoshdan 64 yoshgacha boʻlgan mehnatga layoqatli kishilardir.

Soʻrovlar shuni koʻrsatadiki, yosh yaponiyaliklar turmush qurish yoki farzand koʻrishni tobora koʻproq istamayapti, ish oʻrinlarining nochor istiqbollari, ish haqiga qaraganda tezroq oʻsib borayotgan turmush narxining yuqoriligi hamda faqat ayollar va ishlaydigan onalar hisobiga paydo boʻlayotgan genderga asoslangan korporativ madaniyat kuchaymoqda.

Hukumat 2024 yilgi byudjet doirasida yosh er-xotinlarning koʻproq farzand koʻrishini ragʻbatlantirish, jumladan, bola parvarishi va taʻʻlim subsidiyalarini koʻpaytirishni moliyalashtirish uchun 5,3 trillion ien (34 milliard AQSh dollari) ajratdi, kelgusida har yili soliq tushumlaridan 3,6 trillion iena (23 milliard dollar) ajratish rejalashtirilmoqda.

Mutaxassislarning taʻʻkidlashicha, bu choralar asosan farzand koʻrishni rejalashtirayotgan yoki allaqachon farzand koʻrgan juftliklarga qaratilgan boʻlib, turmush qurishni istamaydigan yoshlar soni ortib borayotgani muammosini bartaraf etmaydi.

Yaponiya aholisi 2070 yilga borib qariyb 30 foizga qisqarishi va 87 million kishini tashkil etishi prognoz qilinmoqda. Natijada mamlakatda har 10 kishidan toʻrt nafari 65 va undan katta yoshdagilar boʻladi.