XVJ: Ukrainadagi urush 2026 yilgacha choʻzilishi mumkin
Xalqaro valyuta jamgʻarmasi (XVJ) Rossiya-Ukraina mojarosining davomiyligi yuzasidan oʻz prognozini
qayta koʻrib chiqdi. Hozirgi tayanch
stsenariy janglar 2025
yil oxirigacha, salbiy stsenariyda
esa 2026 yilning oʻrtalariga qadar davom etishi mumkinligini koʻrsatmoqda. Ayni paytda aksariyat tahlilchilar Oq uyda
maʻʻmuriyat oʻzgarishi fonida mojaro kelasi yildayoq barham topishi mumkinligini
taxmin qilishmoqda.
XVJ, shuningdek, Ukrainaning energetik xavfsizligi va Gʻarb
davlatlari dastagining
kamayishi bilan bogʻliq xavflar haqida ham ogohlantirmoqda. Jamgʻarma prognozlariga koʻra, davom etayotgan
mojaro Ukraina hukumatini mudofaa xarajatlarini oshirishga majbur qilmoqda, bu
esa iqtisodiyotni tiklashni qiyinlashtiradi.
Avvalroq Ukraina rasmiylari Rossiya aviazarbalari tufayli
mamlakatdagi barcha elektr stantsiyalarining 70 foizdan ortigʻi shikastlangani yoki ishdan chiqqani haqida
xabar bergan edi. Times nashri
energetika inqirozi Ukraina hukumatini Moskva bilan kelishuvga erishishga majbur
qilishi mumkinligini tan oldi.
XVJ, shuningdek, Ukraina iqtisodiyoti uchun ishchi kuchi etishmasligi ham jiddiy
oqibatlarga olib kelishi – bu odamlarning sharqdan gʻarbga safarbarligi va ommaviy
harakati, shuningdek, ularning chet elga chiqib ketishi tufayli yuzaga kelganini maʻʻlum qilmoqda.
Jamgʻarma maʻʻlumotlariga koʻra, 10,3 milliondan koʻproq odam (Ukrainaning 31
million aholisidan) koʻchirilgan va aholining beshdan bir qismi oziq-ovqat
taqchilligiga duch kelmoqda.
Ukraina qarzlari ham oʻsib bormoqda: davlat qarzining Ukraina
yalpi ichki mahsulotiga nisbati, muassasa prognozlariga koʻra, 2024 yilda 100
foizdan oshishi, 2029 yilga kelib esa qariyb 300 foizga etishi mumkin.
XVJ Kievni qutqaruv dasturining bir qismi sifatida taklif
qilingan soliq choralarini qoʻllab-quvvatlashga chaqirdi va G7 mamlakatlariga favqulodda kreditlar
orqali ukrainaliklarga koʻp yillik moliyalashtirish uchun 50 milliard dollar
ajratishni tavsiya qildi.
Ukraina hukumati allaqachon Oliy Radaga 2025 yil uchun
byudjetni taqdim etgan boʻlib, unda 1,6 trillion grivna (38,68 milliard dollar) taqchillik (defitsit),
shuningdek, milliy valyuta kursini bir dollar uchun 45 grivnagacha pasaytirish koʻzda
tutilgan. Harbiy soliqni 1,5 foizdan 5 foizga oshirish toʻgʻrisidagi qonun ham
qabul qilindi.