Isroilda "majburiy harbiy xizmat" inqirozi: bosh ravvin mamlakatni tark etish bilan tahdid qildi
Isroilda Sefardlar bosh ravvini Izhak Yosef ulʻtra-ortodoks yahudiylar uchun majburiy harbiy xizmat joriy etilsa, mamlakatni tark etish bilan tahdid qildi. Muxolifat esa uni mamlakat xavfsizligiga zarar etkazganlikda aybladi.
Yosefning
ishgʻol ostidagi Gʻarbiy Sohildagi noqonuniy koʻchmanchilarning koʻpchiligini tashkil
etuvchi Haredi aholisi harbiy xizmatga chaqirilishiga yoʻl qoʻymaslik uchun hukumatga
bosim oʻtkazishga urinishi siyosiy doiralarda muhokamalarga sabab boʻlmoqda.
Inqirozning sababi nimada?
Isroil Oliy sudi 2017 yilda Haredi Eshiva diniy
talabalarining majburiy harbiy xizmatdan ozod etilishini nazarda tutuvchi qonunni
kamsitish alomatlari borligini
sabab sifatida keltirib, bekor qildi. Sud qarorida hukumatdan koʻproq
ulʻtra-ortodoks
yahudiylarni harbiy xizmatga jalb qilish uchun yangi qonun qabul qilish soʻralgan. Bu
talab hukumatlarning ovozlarni yoʻqotishdan xavotirlari tufayli yillar davomida
qoldirib kelinayotgan edi.
Ushbu
toifadagi fuqarolar harbiy xizmatdan ozod qilinishining oxirgi muddati 24
martda tugaydi.
Isroilning Kanal 12 xususiy telekanaliga bergan intervʻyusida
Yosef agar dindor isroilliklar harbiy xizmatga majburlansa, ularning barchasi
xorijga chiqib ketishlarini
aytdi. Yosef isroillik dindorlarga ishora qilib, "Agar bizni armiyaga
majburlashsa, hammamiz mamlakatdan chiqib ketamiz. Bilet sotib olib, ketamiz", dedi.
Uning fikricha,
dunyoviylar davlatni xavf ostiga qoʻyadi. “Tavrotsiz, diniy maktablarsiz armiya muvaffaqiyatga erisha olmasdi va Isroil
armiyasi Tavrotga ishongan dindorlar tufayli muvaffaqiyat qozonmoqda”, - deya daʻʻvo
qildi u.
Yair
Lapid: Maoshini davlatdan oladi
Muxolifat
etakchisi, Isroilning sobiq bosh vazirlaridan biri Yair Lapid bosh ravvinning
soʻzlariga munosabat bildirar ekan, "Ravvin Yosefning soʻzlari uyat va vatan
uchun jonini fido qilgan isroillik askarlarga nisbatan haqoratdir. Rabbin Yosef
davlat ishchisi, maoshini davlatdan oladi, davlatga tahdid qila olmaydi. Armiyadan
kim qochsa qochsin, Isroil davlatidan bir tiyin ham ololmaydi”, - dedi.
Sobiq
tashqi ishlar vaziri, “Bizning uyimiz Isroil” partiyasi rahbari Avigdor Liberman
ham Yosefni mamlakat xavfsizligiga zarar etkazganlikda aybladi.
Isroil
aholisining 13 foizini tashkil etuvchi va 2035 yilga borib 19 foizga etishi kutilayotgan
ulʻtra-ortodoks yahudiylar uch yillik majburiy harbiy xizmat oʻrniga diniy
maktablarda oʻqish huquqiga ega. Ayrimlar diniy turmush tarzi harbiy
talablarga zid keladi, desa, boshqalar mafkuraviy jihatdan dunyoviy davlatga
qarshi. Oʻtgan hafta ulʻtra-ortodoks yahudiylar “Oʻlamiz, lekin harbiy xizmatga
bormaymiz” kabi shiorlar bilan
Tel-Aviv yaqinidagi avtomagistralni toʻsib qoʻygan edi.
Isroil bosh
vaziri Benʻyamin
Netanyaxu oʻtgan hafta qilgan bayonotida, ulʻtra-ortodoks yahudiylarni armiyaga jalb etishni maqsad qilganini
aytdi.