Oʻzbekistonning mojaroli hududlardan qaytganlarni moslashtirish tajribasini boshqa mintaqalarda ham joriy etish taklif qilindi

2024 yilda Oʻzbekiston prezidenti tashabbusi bilan qurolli mojaroli hududlardan qaytgan shaxslarni reintegratsiya qilish boʻyicha mintaqaviy ekspertlar kengashi tuzildi. Ushbu kengash BMTning Terrorizmga qarshi kurash boshqarmasi shafeligida faoliyat yuritadi va mintaqadagi davlatlar bilan hamkorlikda amalga oshiriladi.

Kengashning asosiy maqsadi qurolli toʻqnashuvlar zonasidan qaytarilgan shaxslarni jamiyatga qayta integratsiya qilish.

Repatriatsiyaning ahamiyati

2019 yildan beri Oʻzbekiston 530 dan ortiq oʻz fuqarosini (asosan, ayollar va bolalar) qurolli mojaroli hududlardan qaytarib, ularning tibbiy, ijtimoiy va ruhiy yordam olishiga imkon yaratdi. Shuningdek, kasb-hunarga oʻqitish, ishga joylashtirish kabi dasturlar joriy etildi.

BMT Terrorizmga qarshi kurash boshqarmasi rahbari Vladimir Voronkov Oʻzbekiston tajribasini xalqaro darajada ilgʻor namuna sifatida taʻʻkidladi. Uning soʻzlariga koʻra, Oʻzbekistonning inson huquqlariga asoslangan yondashuvi va reintegratsiya jarayoni jahonning boshqa qismlari uchun ham qoʻllanilishi mumkin.

YuNISEF qurolli mojarolar qurboni boʻlgan bolalarning ijtimoiy-psixologik reabilitatsiyasida Oʻzbekistonga koʻmak berishni davom ettirmoqda. Tashkilot bolalarni himoya qilish va ularning taʻʻlimiga alohida eʻʻtibor qaratmoqda.

AQShning qoʻllab-quvvatlashi

AQShning BMTdagi vakili Oʻzbekistonning repatriatsiya va reintegratsiya jarayonlarini yuqori baholab, bu faoliyatni qoʻllab-quvvatlashini bildirdi.

Mintaqaviy ekspertlar kengashi Markaziy Osiyodagi tajribani dunyoga tarqatishda muhim platforma boʻlib xizmat qiladi. BMTning Markaziy Osiyo uchun Preventiv diplomatiya boʻyicha mintaqaviy markazi rahbari Kaha Imnadze bu tashabbusni noyob echim sifatida qayd etib, uni boshqa davlatlarda ham joriy etish mumkinligini taʻʻkidladi.

Oʻzbekistonning qurolli mojaroli hududlardan qaytarilgan shaxslarni reabilitatsiya qilish boʻyicha tashabbusi nafaqat mintaqaviy, balki xalqaro miqyosda ham ahamiyatlidir. Inson huquqlariga asoslangan ushbu yondashuv mamlakatning global nufuzini oshirishga hissa qoʻshmoqda. Markaziy Osiyo davlatlari oʻrtasidagi hamkorlik va tajriba almashuvi, shuningdek, xalqaro hamjamiyatning qoʻllab-quvvatlashi ushbu sohadagi saʻʻy-harakatlarni yanada muvaffaqiyatli qiladi.