Jozef Aun Livanning yangi prezidenti etib saylandi

Beyrut, 9 yanvarʻ 2025 yil

Livan parlamentida ikki yildan beri davom etayotgan siyosiy inqirozdan soʻng, Bosh shtab rahbari Jozef Xalil Aun mamlakatning yangi prezidenti etib saylandi. Parlamentdagi 13-prezidentlik saylovining ikkinchi bosqichida Aun 99 ovoz toʻpladi. Bu 86 ovozlik talabdan yuqori boʻlib, uning saylanishini taʻʻminladi.

Mamlakat qonunchiligiga koʻra, Livan prezidenti 128 oʻrinli parlamentda kamida uchdan ikki qismi ovozini olishi lozim. Birinchi bosqichda Aun 71 ovoz olgan edi. Parlament sessiyasining ikkinchi bosqichida 18 ovoz haqiqiy emas, 9 betaraf va 2 ta boshqa nomzodga berilgan boʻldi.

Livanda prezident lavozimi 2022 yil 31 oktyabrda sobiq prezident Mishel Aunning vakolat muddati tugaganidan buyon boʻsh qolgan edi. Siyosiy guruhlar oʻrtasidagi kelishmovchiliklar va xorijiy davlatlarning aralashuvi saylov jarayonini murakkablashtirdi. Hizbulloh va unga qarshi siyosiy bloklar oʻrtasidagi qarama-qarshilik tufayli avvalgi 12 sessiyada prezident saylanmagan.

Isroil va Livan oʻrtasidagi chegarada toʻqnashuvlar, shuningdek, Gʻazodagi mojarolar saylovni yanada ortga surgan. Biroq 2024 yil noyabrida oʻt ochishni toʻxtatish boʻyicha kelishuv ortidan siyosiy kun tartibiga prezidentlik saylovi qaytdi. Parlament raisi Nabih Berri 13-sessiyani 2025 yil 9 yanvarʻ kuni oʻtkazishni eʻʻlon qilgan edi.

Jozef Xalil Aun 1964 yilda Sin el-Fin shahrida tugʻilgan. U 1983 yilda Livan armiyasiga qoʻshilib, 2017 yilda armiya bosh shtabi rahbari lavozimiga tayinlangan. Aun harbiy xizmat davomida koʻplab mukofotlarga sazovor boʻlgan. U frantsuz, ingliz va arab tillarini biladi, siyosatshunoslik, harbiy fanlar va xalqaro munosabatlar boʻyicha taʻʻlim olgan.

Livan konstitutsiyasiga muvofiq, prezident maroniy nasroniy boʻlishi shart. Mamlakatda parlament oʻrinlari mazhabiy guruhlar oʻrtasida taqsimlangan, bu esa siyosiy konsensusga kelishni qiyinlashtiradi. Jozef Aun armiyadan prezidentlikka saylangan beshinchi shaxsdir.