Avstraliya Afgʻonistondagi urushda qatnashgan qoʻmondonlarning medallarini bekor qilmoqchi

Avstraliya hukumati Afgʻonistondagi urushda harbiy jinoyatlar va “notoʻgʻri xatti-harakatlar”da ishtirok etgan boʻlinmalarning qoʻmondonlarini medallardan mahrum etishga qaror qildi. Afgʻon urushida Avstraliya elita kuchlari 39 nafar tinch aholi va mahbusni noqonuniy oʻldirganlikda ayblanmoqda.

11 yil davom etgan rasmiy tergovda Avstraliyaning elita maxsus kuchlari tomonidan Afgʻonistonda 39 nafar tinch aholi va mahbus noqonuniy oʻldirilgani koʻrib chiqildi, deya xabar qildi Arab News nashri.

Tergov xulosalari asosida Avstraliya Afgʻonistondagi urushda harbiy jinoyatlar va "notoʻgʻri xatti-harakatlar"da ishtirok etgan boʻlinmalar qoʻmondonlarini medallaridan mahrum etishga qaror qildi.

Mudofaa vaziri Richard Marlesning aytishicha, 2005-2016 yillarda hokimiyatda boʻlgan qoʻmondonlarini nishonga olgan qaror “oʻtmishdagi xatolarni tuzatish” uchun zarur.

Oʻn nafarga yaqin qoʻmondon mukofotlaridan mahrum qilinadi, ammo maxfiylik sababli ularning ismlari oshkor etilmaydi.

Marlesning soʻzlariga koʻra, 2020 yilgi tergov natijalari "elitizm submadaniyatini va maqbul standartlardan chetga chiqishni" aniqladi, bu "eng jiddiy, oʻlchovli va puxta choralarni talab qiladi".

Hisobotdagi 143 ta tavsiyaning qariyb barchasi, jumladan, medallarni qayta koʻrib chiqish, tovon puli toʻlash va madaniy islohotlar maʻʻqullandi.

Tergov, shuningdek, 19 kishining ishi Avstraliya federal politsiyasiga yuborilishini taklif qildi, ammo jarayon sekin kechmoqda.

Marlesning aytishicha, payshanba kungi qarorga aloqador qoʻmondonlar oʻz boʻlinmalari sodir etgan urush jinoyatlari haqida xabar topmagan boʻlishi mumkin, ammo ular nima boʻlayotganini bilishlari lozim edi. U mudofaa kuchlari madaniyatini isloh qilishni davom ettirishga vaʻʻda berdi.

"Avstraliya masʻʻuliyatni oʻz zimmasiga oladigan mamlakat", - dedi Marles.

Medallar qanday va qachon qaytarilishini Avstraliya general-gubernatori – qirolning Hamdoʻstlikdagi vakili belgilaydi.

2001 yil 11 sentyabrdagi xurujlardan soʻng 26 mingdan ortiq avstraliyalik askar Afgʻonistonga AQSh va ittifoqchi kuchlar safida Tolibon, al-Qoida va boshqa islomiy guruhlarga qarshi jang qilish uchun joʻnatilgan.

Avstraliya jangovar qoʻshinlari 2013 yil oxirida rasman Afgʻonistonni tark etdi, ammo oʻshandan beri elita maxsus kuchlari boʻlinmalarining noqonuniy va gʻayriinsoniy harakatlari haqida koʻplab xabarlar kelib tushdi.

Hozircha mamlakatda faqat Viktoriya xochi bilan taqdirlangan sobiq maxsus havo xizmati (SAS) kaprali Ben Roberts-Smitga nisbatan oʻtgan yili toʻrt nafar afgʻon mahbusini oʻldirganlik ayblovi qoʻyilgan. Biroq hozircha u jazoga tortilgani yoʻq, uning ishi hali ham sudda koʻrib chiqilmoqda.