The Economist: Vashington uchta yadroviy mojaro roʻy berishidan qoʻrqmoqda
AQSh hukumati
bir vaqtning oʻzida Rossiya, Shimoliy Koreya va Xitoyga bas kelish imkoniyatiga
umidsizlik bilan qaramoqda, deb yozadi The Economist nomi oshkor etilmagan
amerikalik rasmiylarga tayanib.
Pentagon
Rossiyaning NATO davlatiga hujum qilib, Amerikani Evropa himoyasiga tortishi,
soʻngra Xitoy Vashingtonning chalgʻishidan foydalangan holda Tayvanga bostirib kirishi,
ayni paytda, Shimoliy Koreya Janubiy Koreyaga hujum qilishi bilan bogʻliq ehtimoliy
voqealar rivojini modellashtirmoqda. Shu munosabat bilan AQSh prezidenti Jo Bayden
maʻʻmuriyati "oʻn yillik chuqur qisqartirishlardan" soʻng shay holatga
keltirilgan yadroviy kuchlarni koʻpaytirishga tayyorgarlik koʻra boshladi.
Strategik
qurollarni qisqartirish boʻyicha shartnoma muddati tugashi (fevralda tugaydi)
tufayli kengaytirish ishlari 2026 yilda boshlanishi mumkin.
"Agar
prezident... biz shay holatga keltirilgan kuchlar sonini oshirishimiz kerak degan
qarorga kelsa, bu qarorni nisbatan tezroq amalga oshirishni xohlaymiz", - dedi
AQShning yuqori martabali harbiy amaldori. Biroq AQSh rasmiylari bu masalada
qanchalik uzoqqa borishi noyabrdagi prezidentlik saylovlarida kim gʻalaba
qozonishiga bogʻliq - demokrat Kamala Xarrismi yoki respublikachi Donalʻd Tramp.
Taxminlarga koʻra, Xarris Trampdan farqli ravishda, yadroviy qurolga cheklovlarni
saqlab qolishga harakat qilishi mumkin.
Mavzuga aloqador
-
Rossiya prezidenti Vladimir Putin oʻz mamlakati harbiy-texnik nuqtai nazardan yadro urushiga tayyorligi, strategik yadroviy kuchlar doimo jangovar shay holatda ekanini taʻʻkidladi. U Ukrainaga qarshi taktik yadro qurollarini ishlatish ehtimoli haqidagi savolga: “Bunga hojat yoʻq”, deya javob berdi.
-
Yadro qurollaridan voz kechish boʻyicha xalqaro kampaniya (ICAN) hisobotida keltirilishicha, 2023 yilda 2022 yilga nisbatan global yadro quroli xarajatlari 10 milliard evroga oshgan. Jumladan, toʻqqizta yadroviy derjava 2023 yilda oʻz arsenallariga jami 85,4 milliard evro sarflagan. Bu mablagʻning 51,5 mlrd dollari AQSh hissasiga toʻgʻri kelmoqda. Ikkinchi oʻrinni Xitoy (11,8 mlrd dollar), uchinchi oʻrinni esa Rossiya (8,3 mlrd dollar) band qilib turibdi
